مراحل انجام تأسیسات
مقدمه:
فرایند انجام تأسیسات از آغاز فازهای اولیه طراحی معماری باید شروع شده و به موازات طراحی‌های اولیه معماری فازهای اولیه طراحی مکانیک نیز جلو برده شود. متاسفانه در کشورمان بعضا بعد از انجام معماری نسبت به طراحی تأسیساتی اقدام می‌شود. این امر باعث ازبین رفتن سرمایه‌های ملی و کیفیت معماری شده و باعث اضافه شدن فازهای اصلاحی معماری می‌شود.
آشنایی با روند کار تأسیسات، بخشی از کار مهندسین به ویژه معماران عزیز می‌باشد که در صورت عدم توجه، مشکلات فراوانی درپی خواهد داشت. پیمانکار پروژه باید به روند اجرایی تمامی مراحل تأسیساتی، برقی و سازه‌ای اشراف داشته و به طراحی موازی این امور بپردازند. در این جا قصد داریم تخصصاً به مراحل مورد نیاز اشاره‌ای داشته باشیم.
پروژه‌های تأسیساتی به‌خصوص تهویه مطبوع، به اشتباه ممکن است از خرید تجهیزات شروع شده و در مراحل بعدی به تصمیمات لازم جهت اجرای تأسیسات خریداری شده پرداخت.
مراحل و ترتیب انجام تأسیسات:
نیازسنجی و مشاوره
این بخش بیشتر رابطه‌ای بین مالک ویا کاربر پروژه با مشاور تأسیسات می‌باشد.
شاید یک مالک از تمامی نیازهای خود مطلع باشد ولی قطعاً از امکانات و توانمندی‌های تأسیساتی باخبر نبوده، در مقابل؛ طراح تأسیسات قطعاً به تنهایی نمی‌تواند از نیازهای کاربردی و زیستی پروژه مطلع شده و به‌درستی نیازسنجی نماید. لذا وجود رابطه‌ای صحیح جهت تعریف نیازهای تأسیساتی لازم است . در این میان هرچه میزان مشارکت در جلسات طرح نیاز و بعد از آن جلسات مشاوره بیشتر باشد می‌توان به نتیجه‌ی مطمئن‌تری دست یافت.
در این میان صرف زمان بیشتر جهت جلسات منسجم و هدف‌مند بر کیفیت کار بسیار می‌افزاید. هرچه زمان بیشتری برای مشاوره به صورت استاندارد صرف شود، زمان مراحل دیگر پروژه قطعاً کاهش یافته و هزینه‌های دوباره‌کاری و اصلاحات در پروژه به شدت کاهش خواهد یافت.
جلسات مشاوره باید به طرح نیازهای مورد نیاز سازه جهت انتقال به مرحله‌ی بعدی که مرحله طراحی است منتج گردد.
طراحی
این بخش بیشتر رابطه‌ای بین مشاور تأسیسات با طراح تأسیسات می‌باشد. ممکن است طراح و مشاور یک شخص (حقیقی یا یک شرکت) باشد. طراحی طبق نیاز های دقیق سازه مرحله بسیار مهم و کلیدی از مراحل پروژه است.
در سامانه های حرارتی و برودتی مرکز، جهت کاهش مصرف انرژی، در مرحله طراحی باید از منطقه‌بندی و کنترل خوبی در طرح استفاده نمود.
اجرا
این بخش بیشتر رابطه‌ای سه‌طرفه بین پیمانکار پروژه، مجری تأسیسات و ناظر تأسیسات می‌باشد. هر طراحی و یا تجهیز گران‌قیمت را در صورت اجرای ضعیف نمی‌توان کاری موفق دانست و هزینه‌های دوره عمر به دلیل اجرای ضعیف، بالا رفته و نیز تجهیزات با صدمات زیادی در دوره عمر خود روبرو خواهند شد. هر تجهیزی باید طبق دستورالعمل‌های فنی توصیه شده توسط شرکت سازنده ونیز مقرارت ملی و محلی صورت پذیرد.
نظارت بر اجرا
این بخش بیشتر رابطه‌ای سه‌طرفه بین مجری تأسیسات، ناظر تأسیسات و طراح تأسیسات می‌باشد. هیج اجرایی را نباید به دلیل وجود خطای انسانی بدون نظرات به مراحل بعدی سپرد. حال در این میان نبود نظارت می‌تواند مفاسد دیگری نیز درپی داشته باشد.
خرید تجهیزات
این بخش بیشتر رابطه‌ای سه‌طرفه بین مالک، فروشنده تأسیسات و مشاور تأسیسات می‌باشد. این بخش را پنجمین بخش در نظر گرفته‌ایم؛ اگر تجهیزات اصلی تأسیسات را مدنظر قرارداده باشیم. فرایند خرید تجهیزات از زمان مرحله سوم یاهمان اجرا با خرید خرده تجهیزات شروع می‌شود.
نصب و راه‌اندازی
این بخش بیشتر رابطه‌ای سه‌طرفه بین مجری تأسیسات، ناظر تأسیسات و پیمانکار پروژه می‌باشد. نصب باید طبق دستورالعمل شرکت‌های سازنده و مقرارت ملی و محلی به صورت کامل انجام شود.
باید توجه نمود؛ دستورالعمل‌های نصب جهت جلوگیری از وقوع تمامی مشکلات ممکن در شرایط مختلف، تنظیم شده. در زمان نصب و یا راه‌اندازی تجهیزات، بروز تمامی مشکلات برای تکنسین و یا کاربر قابل پیشبینی و تصور نیست.
نگهداری
این بخش بیشتر رابطه‌ای بین کاربر ابنیه با پیمانکار نگهداری تأسیسات می‌باشد. نگهداری تأسیسات در حفظ عمر مناسب تجهیزات تاثیر بسزایی داشته ولی مهم‌ترین عامل در نگهداری، نگهدارنده‌ی ماهر می‌باشد. در سازه‌های با حجم تأسیسات بالا باید برنامه و چک لیست‌های لازم جهت انجام این کار درنظر گرفته و این چک لیست‌ها توسط ناظری از پروژه مورد بررسی قرار گیرد.
تعویض و تعمیر
این بخش بیشتر رابطه‌ای سه‌طرفه بین مالک، کاربر و پیمانکار تعمیرکار می‌باشد. این مرحله از زمان راه‌اندازی پروژه شروع شده ولی در سال‌های پایانی عمر تأسیسات، خود را بیشتر نشان می‌دهد.
نتیجه‌گیری:
مدیریت انجام مراحل مختلف تأسیسات که منتج به مدیریت هزینه‌ها می‌شود، باید بلند مدت و با توجه به شرایط، اقلیم و امکانات حال و آینده صورت پذیرد. نکته‌ی مهم دیگر این که از تصمیم‌گیری نسبت به انجام هزینه‌ها بدون درنظر گرفتن هزینه‌های آتی پروژه باید پرهیز نمود.
امید است با یادگیری خوب مفاهیم مدیریت مراحل پروژه بتوان گام مهمی در ارتقاء پروژه‌های کشور عزیزمان برداریم.
لینک‌های دانلود
دیدگاهتان را بنویسید